Predstavlja zapaljensko oboljenje gornjih delova genitalnog trakta. Obično je rezultat infekcije koja se širi kroz cervikalni kanal. Prema raširenosti i prema organima koje upala zahvati mogu nastati različite forme ovog oboljenja: endometritis (zahvata sluzokožu materice), salpingitis (jajovode), parameritis (tkivo koje okužuje matericu), oophoritis (jajnike), tubo-ovaijalni absces i / ili peritonitis karlice.
Mikroorganizmi koji izazivaju ovo stanje mogu biti: Neisseria gonorrhoeae i Chlamydia trachomatis, zatim Gardnerella vaginalis, anaerobi (uključujući Prevotella, Atopobium i Leptotrichia), Mycoplasma, Ureaplasma i dr. Uzročnik može ostati neotkriven. Simptomi i znaci
Oboljenje može biti sa, ili bez simptoma. Ukoliko je bez simptoma, ili sa blagim tegobama i ne leči se može uticati na razvoj promena u genitalnim organima koje mogu dovesti do steriliteta.
Najčešće tegobe su:
- bolovi u donjem delu trbuha obostrano ili jednostrano
- abnormalan, često gnojan iscedak iz vagine i grlića
- bolni odnosi
- neuobičajena vaginalna krvarenja, uključujući intermenstrualna krvarenja i krvarenje nakon odnosa
- bolne menstruacije
- malaksalost
Tokom pregleda registruje se osetljivost trbuha, bol pri bimanuelnom pregledu i pomeranju grlića, kod tuboovarijalnog apscesa bolnost i palpabilna masa u predelu adneksa, temperatura u umerenom, ili težem obliku bolesti.
Dijagnostika
- Anamneza (veći faktor rizika postoji kod osoba mlađih od 25 godina, osoba koje ne koriste barijernu kontraceptivnu zaštitu (kondom), koje menjaju partnere, osobe nižeg socio-ekonomskog statusa, kod nekih oblika kontracepcije (npr. spirala), prekida trudnoće)
- Ginekološki pregled. Od koristi može biti testiranje na uzročnike radi potvrde dijagnoze, ali negativan nalaz ne isključuje oboljenje.
- Laboratorijske analize
- Ultrazvučni pregled
- Po potrebi i kod nedoumica mogu se uraditi i CT i magnetna rezonanca male karlice.
Diferencijalno-dijagnostički je potrebno isključiti vanmateričnu trudnoću, upalu slepog creva, endometriozu, komplikacije ciste jajnika (npr. torzija, ili rupture), infekciju mokraćnog sistema, sindrom iritabilnog creva, druga bolna stanja.
Terapija
Zavisno od težine kliničke slike terapija se može primati u kućnim uslovima, ili u bolnici:
- Antibiotska terapija širokog spektra, po određenim šemama (u bolnici venska primena antibiotika)
- Odmor
- Analgetici i antipiretici po potrebi
- Kod postojanja gnojnih formacija u karlici (npr. tuboovarijalni absces) hirurška terapija
Tokom terapije savetuje se izbegavanje nezaštićenih polnih odnosa i tretman partnera ukoliko je potrebno.
Commentaires